انواع سيم بكسل در بازرگاني ساسان شاهنگ گر

سيم بكسل‌هاي بلند كننده بار از دو نظر انتخاب مي‌شوند :

ü      نسبت به طول بار، طول سيم بكسل انتخاب مي‌گردد.

ü      نسبت به وزن بار طول سيم بكسل از نظر ظرفيت انتخاب مي‌شود.

طول سيم بكسل بلندكننده بار طوري بايد انتخاب گردد كه زاويه دو حلقه يا چهار حلقه سيم در زير شاخه قلاب جراثقال از ۹۰ درجه تجاوز ننمايد. چون وزن بار هنگامي بين دو يا چهار رشته سيم بكسل تقسيم مي‌شود كه زاويه آنها در زير قلاب از ۹۰ درجه كمتر باشد . چنانچه در موقع بستن باري زاويه سيم بكسل از ۹۰ درجه تجاوز نمود بايد از سيم بكسلي استفاده كنيم كه هر كدام از سيم بكسل‌ها به تنهايي قدرت تحمل تمام بار را داشته باشد.

سيم بكسل هنگام كار تحت تاثير خستگي‌هاي كششي ، خمشي ، پيچش ، وهمزمان با آن سايش و فشردگي قرار مي‌گيرد . ضمناً سيم بكسل روي استوانه سيم جمع كن يا قرقره‌هاي متحرك و ثابت دچار سائيدگي مي‌شود.

عوامل اصلي كه جهت انتخاب سيم بكسل بايد مورد توجه قرار گيرند عبارتند از :

۱٫      مقاومت در مقابل سايش

۲٫       مقاومت در مقابل فرسودگي

۳٫       مقاومت در مقابل لهيدگي

۴٫       مقاومت در مقابل پارگي

۵٫      هرچه قطر سيم‌ها كمتر باشد ، انعطاف آن زيادتر و مقاومت فرسودگي آن بيشتر است .

۶٫        هرچه قطر سيم‌ها بيشتر و تعداد كمتر باشد ، مقاومت سايشي زياد و انعطاف آن كم است.

ساير عواملي كه در انتخاب سيم بكسل‌ها مورد توجه است عبارتند از:

۱٫       محاسبه سطح فلزي سيم بكسل‌ها

۲٫       ضريب اطمينان

ضريب اطمينان عبارتست از نسبت نيروي برشي سيم بكسل به بار استاتيك كه سيم بكسل تحت آن بار قرار مي‌گيرد.

استفاده از بست هاي U شكل (Wire Rope Clips) براي محكم كردن حلقه سيم بكسل ، اين روش شرايط خاصي داشته و مستلزم دقت فراوان در بستن صحيح بست ها مي باشد ، از جمله اين كه گودي U بست ها بر روي بخش انتهايي سيم بكسل قرار گيرد و حداقل از 3 عدد بست براي هر حلقه استفاده شود علاه بر آن پس از محكم كردن اوليه بست ها بايد بر حسب لزوم به طور منظم چك شده و محكم گردد اين بست هادر صورت استفاده صحيح تا 80 % نيروي كشش سيم بكسل فولادي را حفظ مي كنند .

بستن كرپي بر روي سيم بكسل استانداردهايي دارد كه بايد رعايت شود تا از بروز حوادث ناگوار جلوگيري شود:

1 ) قطر سيم بكسل بايد با شماره كرپي (بست بكسل) يكي باشد شماره كرپي همان قطر كرپي است .

2 ) تمامي كرپي ها بايد در يك جهت بسته شوند .

3 ) كزپي ها بايد طوري قرار گيرند كه U كرپي طرف سر كوتاه تر سيم بكسل باشد .

4 ) تعداد كرپي ها بستگي به قطر سيم بكسل دارد به طور مثال تا قطر 15 ميلي متر 3 عدد كرپي و از 15 ميلي متر به بالا به ازاي هر 5 ميلي متر يك كرپي اضافه شود .

5 ) فاصله كرپي ها بايد مساوي و فاصله بين دو كرپي بايد به اندازه 6 برابر قطر سيم بكسل باشد.

6 ) مهره كرپي بايد در زمان سفت كردن به اندازه 3/1 قطر اوليه سيم بكسل محكم و سفت گردد.

نظارت كردن روي سيم بكسل بايد به وسيله افرادي كه صلاحيت و شايستگي انجام اين كار را دارند صورت بگيرد. گزارشاتي كه در اين نظارت هاي دوره اي بر روي سيم بكسل به دست مي آيد كه به هدف اين عمل انجام مي شود كه آيا سيم بكسل : 
1- مي تواند سالم و دور از آسيب ديدگي به كار خود ادامه دهد و در چه زماني بايد دوباره آزمون هاي دوره اي روي سيم بكسل انجام گيرد. 
2- سيم بكسل را پس از مدتي استفاده و يا در مدت زمان مشخصي تعويض كرد 
به وسيله راه حل درستي همانند ارزيابي، به طور مثال : شمارش، راه هاي اندازه گيري و يا چشمي، ميزان ازبين رفتن سيم بكسل بايد حتما ارزيابي شود و به طور درصد نمايش داده شود. هر نوع عواملي كه موجب آسيب زدن احتمالي به سيم بكسل مي شوند بايد قبل از شروع و انجام كار به وسيله افرادي كه داراي صلاحيت مي باشند ارزيابي شوند و گزارشات حاصل از اين ارزيابي سيم بكسل بايد درج شود.

هنگامي كه سيم بكسل را مي خواهيم از روي ماسوره باز كنيم و يا آن را به كار گذاريم، همه كارهايي كه براي احتياط اين امر انجام مي شود بايد به دليل ممانعت از پيچش سيم بكسل در جهت برعكس و يا در جهت آن صورت بگيرد. اگر اين رويداد انجام گيرد حادثه اي پديد مي آيد كه تاب و پيچش در سيم بكسل و خميدگي در سيم بكسل ايجاد شود كه سبب مي شود در اين حالت سيم بكسل در وضعيتي قرار گيرد كه مورد استفاده نيست. به دليل جلوگيري از چنين مشكلاتي، سيم بكسل بايد در راستاي يك خط راست روي ماسوره پيچ آن باز شود و از ايجاد كوچكترين شل شدگي در آن جلوگيري شود ( سيم بكسل به طور مداوم در حالت كشش مي باشد ) سيم بكسل هاي به دست آمده در يك كويل بايد در سطح يك ميز گرداني گذاشته شود و در يك خط راست گره گشايي شود. اگرچه زمانيكه طول سيم بكسل كويل كوتاه باشد انتهاي خارجي سيم بكسل را آزاد مي كنيم و بقيه سيم بكسل را با حركت دادن و چرخاندن آن روي زمين باز مي كنيم. سيم بكسل نبايد هيچ وقت با بيرون آوردن حلقه ها را كويل يا ماسوره اي كه بهطور افقي بر روي زمين وجود دارد و يا با چرخ دادن قرقره بر روي زمين گره هاي آن را باز كرد. براي آن بخش از سيم بكسل كه بر ماسوره وجود دارد، محور چرخش ماسوره و ارابه آن بايد تا جايي كه ممكن است از جرثقيل فاصله داشته باشد. تا اثري كه زاويه باز پيچش امكان دارد برسد و همچنين هر نوع پيچش آن، كم مي شود. با برگزيدن تسمه نقاله كه زمينه خوبي براي سيم بكسل مي باشد و همچنين جلوگيري از برخورد متقيم سيم بكسل با زمين، از وارد شدن هر گرد و خاكيبه سيم بكسل مي شود حفاظت كرد.

اگر مدت زمان كارايي سيم بكسل كوتاه شد، دليل آن اين است كه از سيم بكسل به درستي حفاظت نشد و مخصوصا در زمانيكه وينچ يا جرثقيل در محيطي قرار گيرند كه دچار خوردگي شوند. و يا درمواردي كه پوشش دهي طناب درستي انجام نشده باشد. در اين زمان ها حتما بازرسي ها به طور مكرر انجام شود. از بين رفتن مكاني كه امكان دارد دليل آن يك رشته سيم شكسته كه از سيم بكسل بيرون آمده، و در زمانيكه از روي قرقره ها عبور مي كنند اثر گذار مي باشد، براي جلوگيري از ازبين رفتن محل كه بر اثر اين موضوع پيش مي آيد، سيم شكسته موجود در سيم بكسل را بايد بگيريم و آن را به عقب و جلو حركت بدهيم تا آن جدا شود. زمانيكه سيم شكسته قطع شد، مكان آن را بايد بر اي آن كه به بازرسان نشان داده شود علامت گذاري كنيم. در هنگام بررسي وضعيت سيم بكسل و در ارتباط با معياري كه در مورد سيم شكسته و از رده خارج كردن سيم بكسل، اين سيم شكسته را به عنوان رشته سيم در نظر بگيريم. در زمانيكه سيم هاي شكسته در محل ترمينال سيم بكسل و يا در حوالي آن ديده بشوند ولي بقيه مكان هاي موجود در طول سيم بكسل مشكلي نداشته باشد، سيم بكسل را كوتاه مي كنيم و اتصال هاي پايانه را مددا به هم متصل مي كنيم. كه قبل از انجام اين كار بايد طول سيم بكسل را مورد بررسي قرار دهيم تا از سالم بودن آن مطمئن شويم.

ويژگي هاي سيم بكسل قبل از نصب آن : 1- قبل از به كارگذاري سيم بكسل، و اصولا در زمان تحويل، سيم بكسل و گواهينامه آن بايد مورد مطالعه قرار گيرد تا از همخواني و برابري سيم بكسل با سفارشي كه داده شد مطمئن شويم. 2- محكم بودن سيم بكسلي كه مورد استفاده قرار مي گيرد نبايد از ميزان تعيين شده به وسيله كسي كه آن را مي سازد كمتر باشد. 3- قطر سيم بكسل بايد زماني كه بار به آن وصل نيست قياس شود و نتيجه آن را يادداشت كنند. 4- همه ويژگي هاي قرقره ها وشيار هاي درام بايد مورد بررسي قرار گيرد تا مطئن شويم كه مي تواند ميزان و اندازه سيم بكسل جديد را بپذيريد و در شكل هيچ تغييري مانند دندانه دندانه شدن و ميزان پهناي آن به مقداري باشد كه سيم بكسل را تحمل كند. 5- براي بهتر شدن كاركرد سيم بكسل، قطر شيارهاي قرقره ها 5% تا 10% بيشتر از قطر اسمي سيم بكسل بايد باشد و در حالت معمولي 1% بزرگتر از قطر سيم بكسل باشد.

حفاظت از سيم بكسل بايد متناسب با شرايط محيطي كه سيم بكسل در آن قرار دارد و مدل سيم بكسل و نوع جرثقيل و شرايط كار باشد. در طي زماني كه سيم بكسلكارايي دارد، قبل از اينكه هر گونه علامت هايي مانند خوردگي و خشك شدن در سيم بكسل ديده شود، آن را بايد به طور متناوب بنابر دستور شخصي كه ماهر در اين امر مي باشد پوشش دهي شود، مخصوصا آن بخش هايي از سيم بكسل كه از قرقره ها عبور ميكنند و روي درام بسته و باز خواهد شد. در بعضي از موارد به دليل اينكه پوشش دهي بيشتر اثر گذار باشد بايد سيم بكسل را قبل از پوشش دهي تميز كرد. آن پوششي كه قرار است در سيم بكسل به كار رود بايد با مدل روانكار اصلي از طرف كسي كه سيم بكسل را ساخته، همنخاني داد و همچنين قابليت نفوذكنندگي داشته باشد. در مواردي كه مدل پوشش دهي در راهنماي جرثقيل بيان نشده باشد بهتر است از كسي كه سيم بكسل را ساخته يا آن شخص كه سيم بكسل را خريداري مي كند كمك گرفته شود.

كاهش ضخامت سيم بكسل به صورت يكنواخت
ملاك از رده خارج كردن براي كاهش ضخامت يكنواخت سيم بكسلدر قسمت هايي كه به طور يك لايه به روي درام پيچيد

ه شده اند و يا از داخل قرقره هاي فلزي مي گذرند به اين صورت مي باشد كه براي سيم بكس هاي تك لايه با هسته فيبري زمانيكه كاهش ضخامت يكنواخت آن اگر بيشتر از 10% باشد بايد از رده خارج شود و يا اگر كاهش ضخامت يكنواخت سيم بكسل اگر كمتر از 6% باشد سيم بكسل قابل استفاده مي باشد.
و همچنين براي سيم بكسل هايي كه در چرخش مقاوم مي باشند اگر كاهش ضخامت يكنواخت آن اگر بيشتر از 5% باشد آن سيم بكسل بايد از رده خارج شود و يا اگر كاهش ضخامت يكنواخت سيم بكسل اگر كمتر از 1% باشد سيم بكسل قابل استفاده مي باشد. اين موارد ذكر شده به بخش هايي از سيم بكسل كه در طول آن قرار خواهند گرفت، و بخش هايي از سيم بكسل كه به دليل پيچيده شدن روي درام به صورت چند لايه اي همانند يكديگر تغيير شكل ميدهند، نسبت داده نمي شود.
مرجع ضخامت براي كاهش، ضخامت بخشي از سيم بكسل كه غيره قابل استفاده باقي مانده و بعد از ورود به سايت اندازه گيري شوند

ملاك هاي از رده خارج كردن سيم بكسل :
در مواقعي كه به آيين نامه هاي سازنده جرثقيل و يا سازنده سيم بكسل كه در دفترچه راهنما آن دسترسي نداريد، ملاك هاي ذكر شده در موارد زير كه براي از رده خارج كردن سيم بكسل آمده است بايد متابعت گردد.
1- سيم هاي شكسته قابل مشاهده در سيم بكسل
2- قطر سيم بكسل رو به كاهش باشد
3- زمانيكه رشته هاي بافته شده در سيم بكسل شكسته شود 
4- خوردگي سيم بكسل 
5- آسيب ديدن و پيچيدگي سيم بكسل 
به دليل اينكه زدوده شدن يك نقطه از سيم بكسل بر اثر تركيب عامل هاي گوناگوني پديد مي آيد، شخص داراي صلاحيت بايد اين عامل هاي گوناگون را شناسايي كند. 
زمانيكه به هر دليل تغييري در زدوده شدن سيم بكسل به وجود مي آيد، دليل آن بايد مورد بررسي قرار بگيرد و در مواردي كه امكان آن وجود دارد اصلاحات لازم روي آن انجام بگيرد. زمانيكه شرايط خيلي بحراني باشد، شخص داراي صلاحيت اماكن دارد تصميم به خارج از رده كردن سيم بكسل را بگيرد و يا آن ميزاني از سيم بكسل كه بايد از رده خارج شود را مشخص كند.
زمانيكه بخش كوچكي از سيم بكسل دچار زدودگي مي باشد شخص داراي صلاحيت تصميم مي گيرد كه آيا كل سيم بكسل را از رده خارج كند و يا فقط آن قسمت زدودگي از رده خارج كند و آيا آن قسمتي كه از سيم بكسل باقي مانده مورد استفاده قرار مي گيرد يا خير.